اخلاق در موسیقی یعنی ایرج و گلپا

 به قلم: استاد نادر 

در جواب یه شجری عقب مانده!! 

اول: حرفای خنده دار عمادو بخونین. 

این ویژگیهایی که گفتم تقریبا همگی در استاد شجریان وجود دارند . در بند دوم نگاه کنین ببینین کجای ایرج و گلپا (مخصوصا گلپا) شبیه پیامبران است؟؟!! این شجریانه که مثل پیامبران عمل کرده و هرگز منحرف نشده و به صراط مستقیم رفته. هیچ وقت نمازش قضا نشده و هیچوقت روزه اش رو فراموش نکرده. هیچوقت عرق نخورده . یه مسلمان واقعی. کجای جناب ایرج و گلپا اینطور بوده؟ گلپا که کاباره داشته و همیشه خدا هم با هایده مست میکرده یا با گوگوش و امثال مهستی و ..... ایرج هم که تا دلتون بخواد بجای فردین تو اون فیلمهای مبتذل خونده.
کی ایرج و گلپا واسه اثر هنریشون ارزش قائل شدن و ما نمیدونمی؟
چرا گلپا بعد از اینکه از گلها رفت بیرون شروع کرد به خوندن ترانه های سخیف؟؟؟
کارنامه گلپا رو در پنج سال آخر فعالیت هنریش در زمان قبل از انقلاب ورق بزنید: حتی یه آواز تو کارنامه اش نیست!!! آخرین برنامه آوازی ایشون مربوط به گلهای تازه شماره 149 (همایون) است که در سال 1352 اجرا شده!! در پنج سال آخر آزادی هنرمندان در قبل از انقلاب ایشون رفت سراغ کاباره داری!!!! و اجرای ترانه های آنچنانی!!! ایرج هم با اینکه زرنگ بود و هرگز توی محافل کاباره ای ظاهر نشد ولی در عوض هر چی دلتون بخواد واسه فردین لب خوانی کرده و درسته تا همون سال 57 آواز خونده اما بهیچ وجه نتونسته از عرق خوردن دست برداره!!!
کدوم پیامبر عرق میخورده و کاباره میرفته؟؟؟
گفتنیها زیادن ولی میدونم تاب انتقاد شما هم خیلی کمه و زود جوش میارین
واسه همین کم نوشتم تا دفعه بعد اگه دلتون خواست بیشتر توضیح بدم ایرج و گلپا کجا و شجریان کجا!!!!! 

و حالا جوابهای کوبنده استاد نادر:

اول میخوام این مسئله رو توضیح بدم،نه تنها که باید برای هنرمندان مورد علاقتون دفاع کنید بلکه وظیفتونم هست. فکر نکنید من ناراحت میشم که چرا شما از شجریان دفاع میکنید.نه! اتفاقا باید اینطور باشه.رابطه بین استاد و شاگرد خیلی قویتر از حتی رابطه پدر و فرزندیه.مسلما کارنامه هنری شجریان بد نبوده و فاخرانست.عرض کردم کارنامه هنری!_اول اجازه بدید در مورد مسائل هنری توضیح بدم و بعد وارد مسائل خصوصی افراد بشیم.اول از اینکه اشاره کردید که استاد گلپایگانی از سال 52 به اینور آوازی اجرا نکردند.بله درسته!دلیلش رو تا به حال پیدا کردید؟ آیا متوجه شدید فرق بین برنامه گلهای جاویدان و برگ سبز و ... با گلهای تازه چی هست؟ آیا از مسائل پشت پرده که امثال ابتهاج و ... بودند خبر دارید؟ و باز ایا توجه کردید چرا دیگه پرویز یاحقی در گلهای تازه بیشتر از چند برنامه اجرا نکرد؟ مثل ایرج و تجویدی و گلپا و حمیرا و الهه و مرضیه و ..._جواب سوالتون رو برید خودتون پیدا کنید. اگر نخواستید باز من در این مورد توضیح میدم.پس دلیل واضحی داشته که امثال ایرج و گلپا از سال 52 به بعد دیگه برنامه آوازی در رادیو اجرا نکردند و برنامه مختص امثال لطفی و ابتهاج و شجریان شد. در مورد آوازهای گلپایگانی باید بگم ایشون تنها خواننده ای بودند که بیشترین برنامه رو در گلها داشتند298 برنامه! و جز تنها اساتیدی بودند که در برنامه گلهای جاویدان راه پیدا کردند! 

از اینکه با ادبیات نه چندان زیباتون کلمه سخیف رو به کار بردید شرمندمون کردید.اول از اینکه ترانه های گلپا کدومش سخیف و ضعیف بوده؟ آیا شما فرق ترانه و تصنیف رو میدونید واقعا یا نه؟ مثلا با ترانه های الهه آشنایی دارید؟ترانه های استاد گلپا و ایرج اولا از نظر ترکیب ساز و شعر و اهنگسازی بینظیر هستند به معنای واقعی ترانه! و در اکثر اونها ساز سنتور و ویولون و تار به همکاری هنرمندان برجسته اجرا شده.نکته دوم این هست که در تمام ممالک دنیا کاباره تنها جایی هست که میشه برای مردم عادی ترانه اجرا کرد با قیمت پایینتر و در تمام دنیا تا به امروز بهترین خواننده ها در کاباره میخوندند. احتمالا شما با کلمه کاباره مشکل دارید و فرق بین کاباره لاله زار رو با کاباره های دیگه نمیدونید فقط یه چیزی شنیدید در مورد کاباره.
در مورد افتخاراتی هم که گلپا کسب کرده میتونید مراجعه کنید به ویکیپدیا و یا وبلاگ آقای رحیمی مفصل در پستهای مختلف توضیح داده شده.
اولا گلپا هیچوقت با گوگوش نخونده! مهستی جز بهترین خوانندگان ایران هست که دست پرورده یاحقی و تجویدی به حساب میان.هایده هم به همین صورت. متاسفانه سلیقه شما رو من نمیتونم عوض کنم اما حقایق چیز دیگست. شما اصولا از نظر روانی اسم هایده و گلپا و حمیرا و ... میشنوید ناگهان یاد مستی و کاباره و چلو کباب و لات بازی و اینها میفتید.خب این مشکل روانی رو خودتون باید حل کنید.من وظیفه دارم در مورد اصل هنر و اصل موسیقی در اینجا حرف بزنم . برای من و برای تمامی اهل هنر مهم نیست که شما از گلپا بدتون بیاد یا نه.حقایق برای اهل هنر روشنه.مبتکر ترانه های بزمی خود شخص ایرج و گلپا بودند.البته احتمالا شما با خود کلمه بزم هم مشکل دارید.ببینید آقای محترم اکثر هنرمندان گلها که یکی از اونها حمیرا و پوران و الهه هم به حساب میان قابلیت اجرای موسیقی اصیل برای تمامی اقشار مملکت بودند.همونطور که در برنامه گلها سنگینترین و از همه مهمتر زیباترین موسیقی رو ارائه میدادند وظیفشون بود که برای اقشار دیگه و سلایق مختلف هم از صدا و هنرشون استفاده کنند و با ترفند دیگه بخونند.که کاباره و سالنهای کنسرت نقش بسیار مهمی برای اشاعه فرهنگ و شادی و هنر موسیقی به مردم عوام داشت . این نشان از قابلیت هنری مرضیه و الهه و دلکش و گلپا و ایرج رو میرسوند.نمونه ای از این فرهنگ مایه بیات تهران هست که هم دلکش و ایرج اجرا کردند. در مورد فیلمهای فردین گفتید مبتذل! حیف! چقدر جالبه که همه این فیلمنامه ها رو احمد شاملو مینوشت. باعث تاسفه که شما به فیلمهای ایرانی تنفر نشون میدید. همین فیلمهای آبگوشتی و مبتذل بود که باعث شد یک تنه به رقابت فیلمهای هندی بره و بازار رو قبضه کنه. همون فیلمهای هندی و خارجیهای دیگه که بازار ایران رو قبضه کرده بودند و در امد سینمایی و هنری باید صرف این نوع فیلمها میشد. من به فیلمهای آبگوشتی افتخار میکنم آقای محترم.میدونید چه کسانی پشت کار بودند و با نهایت فقر و کمبود امکانات زحمت کشیدند تا سینمای ایران پیشرفت کنه؟ چه خون دلی خوردند تا فیلمهای ایرانی به سینما ها و خونه های مردم برگرده. همون فیلمهای آبگوشتی مبتذل بود آقای محترم که اکثرا حرف از معرفت و دوستی و عشق خالصانه میزد. حرف از مردونگی و لوطی گری میزد و جالب اینه چقدر درون مایه مذهبی و دینی داشت که شما علاقه دارید.سعی میکرد بهت بفهمونه نماز خوندن در کنار مست کردن و مشروب خوردن یعنی چی و بهت بفهمونه فرق انسان خالص و ریا کار چیه!احتمالا نتیجش رو بعد 30 سال دارید میبینید. در ضمن باید این رو بدونید هنر سینما و بازیگری و اصولا اولین فیلمی که در ایران در اکران سینما پخش شد در سال 1323 بود! سینمای ایران هنوز عمری نداشت! تازه قدمهای اول رو در سینما بر میداشتیم.همه عیب و کاستی ها طبیعی هستند چرا شما توهین میکنید.مگه وقتی شما یه بچه ای رو میخواین بزرگ کنید به حکم اینکه شعورش از یک انسان بالغ پایینتر هست توهین میکنید؟ تحقیر میکنید؟ چرا به شرف و فرهنگ خودتون توهین میکنید؟ این سینما مال ماست مال ایرانه.فردین و ظهوری و میری و قدکچیان اولین سری بازیگران این مملکت بودند. ما قبل از اونها سینما نداشتیم آیا خوندن ترانه های فیلم که مایه 8/6 بیشتری هم داشتند یعنی ننگ و عیب؟یعنی مبتذل؟ همین ترانه ها بود که مردم با موسیقی اصیل آشتی کردند و با دستگاهها آشنا شدند و بعد ار اون هم رفتند آوازهای وزین ایرج رو گوش کردند.این یک بعدی یودن شما از چی ناشی میشه؟ شما میدونید به افرادی که با این ترانه ها و این فرهنگ انس داشتند توهین کردید؟ سخیف و مبتذل!!! یادتون هست که پدر خود جنابعالی در قدیم همینها رو گوش میکردند. تا بعدا فهمیدن دلکش کیه و اواز چیه! شما از ایرج جند تا ترانه ای که باب سلیقتون باشه گوش دادید؟ منظورم اونهایی که 8/6 بیشتری دارند نیست.آیا ترانه های دیگه هم از ایرج گوش دادید؟ مثلا عروس شب! شد از تو رسوا دل من! اینها جز برترینها هستند هم از نظر ارکستر و هم اشعار! همین ترانه ای که در همین وبلاگ داره پخش میشه گوش دادید؟ در همایون هست.الزاما اگر از اون سری ترانه ها خوشتون نمیاد نباید اونها رو گوش کنید چون برای شما نخوندند.شما باید دنبال سلیقه شخصیت باشی.
از همه اینها گذشته کارنامه طلایی آواز های ایرج و گلپایگانی به انضمام ترانه هاشون فراموش نشه!
همین گلهای 516 مهستی و گلپا واقعا از این بهترم هست؟ اگر تونستید امروزه یه اهنگسازی و تنظیم و ارکستر و ترکیب ساز خوبی مثل این برنامه پیدا کنید من تمام حرفامو پس میگیرم.با این حال شما بازم حق دارید شجریان گوش کنید اما حقایق هنری دیگران رو نمیتونید انکار کنید.
در مورد شخصیت گلپا و ایرج حرف زدید.شما گفتید هنرمند کسیه که اگر جلو خلق اثرش رو بگیری میمیره و باید فریادش رو در قالب ترانه هاش بیان کنه. درسته تمام هنرمندان اصیل ما به همین روز افتادند و از همه بیشتر ایرج و گلپا.شما میدونید اول انقلاب استاد گلپا رو در زندان اوین انداختند برای اینکه خونده پیش ما سوختگان مسجد و میخانه یکیست تا........ کعبه و بتخانه یکیست؟ خب این شعر مال شاعر عارف عراقی هست! از زندانی کردن استاد گلپا تا به امروز ایشون نخوندند و طرفداری مزدورانی مثل حکومتگران رو نکردند از قضا تمامی ترانه هایی که در این چند سال اخیر منتشر کردند همگی فریاد خود گلپا بوده مثل ترانه آوازه خوان، جنگ، دلم تنگه،همچو چنگی و.... که احتمالا هیچکدوم رو شما گوش ندادید که باید بگم ساخته استاد تجویدی،ملک،فضل اله توکل و دیگر بزرگان هست که با بهترین ارکستر و ترکیب ساز اجرا شده و به شدت فریاد خودش رو نشون میده.. شما معیار اخلاقی رو به درستی تشخیص ندادید. چرا از خودتون نپرسیدید چطور شد که استاد یاحقی رو 3 سال پیش رژیم کشت؟ چرا از خودتون نپرسیدید چرا به این اهمیت ندادید چه طور شد که انگشتهای ناصر افتتاح رو شکستند؟ چرا نپرسیدید آوازه خوان عارفی مثل ذبیحی رو با 10 ضربه چاقو به قتل رسوندند؟توسط گروه فرقان/ یا ریختندخونه مهدی خالدی تمام ساز های ایشون رو شکستند و نهایتا 3 روز بعد بر اثر سکته مغزی درگذشت؟ چون همگی از نظر اخلاقی و هنری پایبند به یک سری مسائل بودند و تا پای جون ایستادندو هرگز هم دیگه نه خوندند و نه نواختند. شما اینها رو متاسفانه نمیدونید. شما فقط یک خواننده میشناسید و فکر مینید علامه دهر هنر ایران رو گیر آوردید و بقیه اساتیدی که به مراتی استاد خود شجریان بودند رو کاری ندارید! توی مغزتون رفته که گلپا=مستی. مهستی=زنا/ حمیرا= کاباره/ به خدا اگر یک آواز و ترانه از اینها گوش داده باشید. من مطمئنم شما هنرمند نیستید وگرنه هیچوقت نظر منحرف نمیدادید.شما ارزش کار هنرمندان رو نمیدونید شاید هم متوجه نمیشید. به مراتب یک ترانه ای که این خوانندگان اجرا کردند استاد شجریان اجرا نکرد.شما زیبایی ساز شهناز و فرهنگ شریف رو تشخیص ندادید. زیبایی ساز پرویز یاحقی رو نفهمیدید.واقعا من چطور میتونم هنر و موسیقی و آهنگسازی رو به شما توصیف کنم زمانیکه نه ذوقی به این موسیقی دارید و نه هنرمندید! واقعا اگه ارکستر علی تجویدی و ارکستر شاپوری و یا لشگری رو با ارکستر شجریان میتونستید مقایسه کنید،واقعا حرفی نبود . شما برحسب سلقتون لطف کنید موسیقی رو گوش کنید مطمئنا هیچکس هم نه به شما و نه به شجریان و سلیقه ایشون توهین نخواهد کرد. اما در مسائل اختصاصی موسیقی وارد نشید چون از پس شما خارجه. شما که همایون خرم نیستسد که بتونید راجع به کیفیت آواز نظر بدید و یا موسیقی. این حق شماست که بگید خسرو آواز ایران.اما من این کار رو نمیکنم چون من یه شنونده عادی نیستم و هنرمندان دیگه البته. نظر شما نظر شخصی خودتون هست و به مراتب اشاعه دادن نظرات شخصیتون معیاری برای موسیقی نداره. اما همیشه محترمه به حکم اینکه یک انسان و یک شنونده هستید.پس فقط خواهش میکنم ازتون جایگاهها حفظ بشه. لطفا. اخلاقیات برای یک هنرمند نماز وروزه و ... نیست.البته این سلیقه شخصی شماست حتی برای من هم باعث افتخاره. اما اخلاقیات برای یک هنرمند تعهد به هنر و ملیت و آزادگیش هست و همون سه یا 4 موردی. که خودتون قبلا گفتید. که از قضا تمامی هنرمندان گلها داشتند. به ویژه اساتید آوازی مثل خوانساری و شهیدی و گلپا و ایرج و دیگر هنرمندانی که در بالا ذکر شد. درسته شجریان آوازه خوان عالی هست اما نه خسرو آواز ایرانه و نه بهترین. من همیشه گفتم ایرج و گلپا در تاریخ آواز و جنس صدا و تکنیک اسطوره بودند و حنجره طلایی.اما میتونه هزاران اسطوره و حنجره طلایی به غیر از گلپایگانی و ایرج هم باشه که البته بودند!. پس نظرات من برعکس نظرات شما حالت تعدی نداره! ولی من به سلیقه شما احترام قائلم و همچنین اقای شجریان. همه زحمت کشیدندو همه خون دل خوردند.